Kitap | Anılarla Türk Otomobil Sporları
Yüz yıllık mazisi bulunan Türk Otomobil Sporlarında belki de en büyük eksiklik yeterince bir kitap yayınlanmaması. Bu eksikliği fark eden Günaydın Gazetesi Yazı İşleri Müdürü usta gazeteci rahmetli Akgün Tekin, 1984 Mayıs ayında Başlangıçtan bugüne Anılarla Türk Otomobil Sporları adında ‘ilk’ kitabı yayınladı.
*****
Ağırlıklı olarak Günaydın Türkiye Rallisi’nin 1972-1093 yıllarına ait klasmanlar ve anıların yer aldığı ve renkli fotoğraflarla süslendiği kitap, aynı zamanda Günaydın Rallisi Organizasyon Komitesi Başkanı olan Günaydın Gazetesi’nin Müessese Müdür Berkan Kılıç tarafından kaleme alınan ön söz ile başlıyor. Kılıç, kitabın 2’nci sayfasında yer alan yazısında şu cümleleri kullandı; “Türk Otomobil Sporuna Günaydın Rallisi ile bir yenilik getirdik.
Başlangıçtan bugüne kadar, aksamadan büyüdük, hiç durmadan hizmet verdik..
Türk Otomobil Sporunun adını, yurt sınırları dışına taşıdık.
Mutluyuz…
Şimdiye kadar yapılmamış bir işi başardık.
Türk Otomobil Sporunun geçmişini ortaya koyan bu eseri sizlere sunmakla bir kere daha mutluyuz…
Başlangıçtan Bugüne, Anılarla Tark Otomobil Sporu kitabımızda:
Yaşadıklarımızla, yaşayamadıklarımız.
Gördüklerimizle, göremediklerimiz.
Bildiklerimizle, bilmediklerimiz yan yana iç içe.
Kısacası,
Artık, bu spora gönül verenlerin de başvurabilecekleri bir eser var.”
*****
Kitabın yazarı Akgün Tekin’in 3’ncü sayfada yer alan Başlarken başlıklı yazısı ise şu şekilde;
“Başlarken
Türk Otomobil Sporunun geçmişi, ülkemize gelen ilk otomobilin tarihi kadar eskidir.
O tarihten, günümüze kadar, çeşitli yanışlar, çalışmalar yapıldı.
Bu sporun gelişmesi için çeşitli kişiler uğraşlar verdi.
Merak ettik.
Bu kişiler kimlerdi?
Kimler yarışmıştı? Kimler, kazanıp, kimler kaybetmişti?
Kolları sıvadık.
Araştırdık
Üzülerek belirtelim ki, bu konuda derlenmiş, herhangi bir kitaba rastlayamadık.
Yazılmayan her şey, unutulmaya mahkumdur.
Elimizdeki notlan, gazete, fotoğraf arşivlerini bir bir karıştırdık.
Tüm notlar, 1972’de başlayıp, günümüze kadar büyüye gelen Günaydın Rallisi ile ilgiliydi.
Daha öncekileri bulabilmek için kaynaklar aradık.
Sorduk, soruşturduk. Tarih olan kişileri bulduk.
Konuştuk. Notlar aldık. Fotoğraflar topladık.
Tereddütle karşıladığımız, belgeleyemediğimiz bilgiler oldu.
Yanlış yazmaktansa, yazmamayı tercih ettik.
Uzun çalışmalar sonunda sizlere bu kitabı hazırladık.
Kitabın bir başlangıç olmasını diliyoruz.
Bundan sonra yapılacak araştırmalarla, ortaya, ayrıntılı bir “Türk Otomobil Sporu” tarihinin çıkacağına da inanıyoruz..
Akgün TEKIN, Mayıs 1984
*****
Kitabın ilk sayfaları İlk otomobil ve ilk otomobil yarışları başlığını taşıyor ve o yıllar ve öncesinde dünyadaki gelişimi aktarıyor. Ardından ülkemizde TTOK ile sporun ilk filizlenmesi ve Türkiye’deki ilk otomobil yarışları anlatılıyor. Kitaba göre, 1920’de Otomobilciler Cemiyeti Başkanı Kadızade Semih (Yürüten) ile Beyoğlu’ndaki meşhur Çiçek Pasajı’nın sahibinin oğlunun Baltaburun adı verilen Mercedes’leri ile kısa mesafede yaptıkları resmi olmayan ilk kalkış yarışının ardından yine kitaba göre kayıtlı ilk resmi yarış, 1927’de Sürat Yarışı adıyla Veliefendi Çayırı’nda İstanbul Otomobilciler ve Şöförler Derneği tarafından 21 Kasım 1927’de 30 ekibin katılımıyla gerçekleşti. Bu ilk resmi yarışı 1926 model Buick marka otomobili ile yarışan ve Rus Sefaretinde şoför olarak çalıştığı için Bolşevik lakabıyla anılan Suphi Bey kazandı.
*****
Kitabın ilk bölümlerinde yer alan Reşat Sarıoğulları’nın paylaştığı bilgilere göre ise Türk Otomobil Sporları 1931’de başladı. TTOK’nın kurucularından Ekrem Rüştü Akömer’in öncülüğünde ve Milliyet Gazetesi’nin sahibi Ali Naci Karacan’ın maddi destekleri ile ilk yarışlar motosikletlerle beraber İstinye Maslak arasında 9 km’lik bir tırmanma parkurunda zamana karşı yapıldı. Sarıoğulları’nın geniş anılarıyla yer aldığı kitapta o yarışlara ait start fotoğrafları da yer alıyor. 130 Sayfalık kitapta en son Aytaç Kot ile yapılan söyleşiye yer veriliyor. | Aydın Hoşgör, 10 Mayıs 2020 : 13.00
